Dagar með Stinu

Við Stina eigum "namnsdag" í dag 24 júlí! Myndin af okkur er tekin í gær bakvið gömlu kirkjuna hér í Partille (upphaflega byggð á 13. öld.) á rölti okkar um nágrennið rétt áður en hún fór ... aftur til Stokhólms. Á laugardeginum skokkuðum við upp Kirkåströppurnar og klöngruðumst upp á klettana í Paradís ... það var i annað sinn í sumar sem ég hafði það þrekvirki af, því mér tókst það líka með Lárusi bróður og Særúnu tveim dögum fyrr.

Loks fékk ég ferðasögu Stínu frá í fyrra, til Raivola á Karelska nesinu þar sem Edith Södergran liggur grafin ... (og Anna Achmatova skamt þar frá!); og þar sem hús skáldkonunnar hefur horfið með öllu. Það var lítill hópur sem fór í þennan leiðangur, meðlimir úr Sænsku Akademíunni og fáeinir Södergransérfræðingar í Helsingfors. Við sömdum nýtt plan, draumaferð um þetta svæði, - auðheyrilega byggðir bláfátæks fólks - þar sem við heimsækjum Pétursborg í sömu ferð.
Stina kom færandi hendi, m.a. undurfallegt ljóðakver sem er seinusta ljóðabókin eftir Eva-Stina Byggmästar: Knoppar blommor blad och grenar. Oft koma myndir af hudufólki í ljóðunum:
"En blåälva närmar sig
med små fjät, nästan svävande.
En natthare sitter omslutten
av rosa moln; blommande malvaskyer. "

Bara sem dæmi; svo blátt áfram og einfaldlega.

Þegar Stina var búin að lesa nokkrar tangófrásagnir sem ég hef birt, og furða sig á þessari specialiseringu, benti hún mér á að ég á eftir að skrifa söguna um það afhverju ég dansa tango. Þegar hún spurði þá heyrði ég á svari mínu að sú saga byrjaði snemma og er nú þegar orðin löng ...

"Tangóinn stendur bersýnilega fyrir einhverju sem er glatað án þess að beinlínis minna á hið glataða" (Tangon representerar uppenbarligen någonting förlorat utan att direkt påminna om det förlorade), segir Carl-Gunnar Åhlén sem samanþjappað svar við spurningunni um sálfræðilega merkingu tangósins og hvað hann þýddi fyrir fólk ... í doktorsritgerð sinni um tangó frá 1987.

Í kvöld dansaði ég salsa - aftur á Liseberg - svona til að styrkja mig. Osiel norðurlandameistari 2005 (ásamt Adriana Mendes) var gestakennari og Adriana í fríi. Ég var ekki með húfu og þá vakti sondan mín alltí einu meiri athygli og margir spurðu hvað hún ætti að þýða. Ég er farin að geta hámað í mig ís og geri það minnst einu sinni á dag!

Endurhæfing, sólskinsdagar og sorgarfregn

Salsa á Liseberg

Í gær hélt ég áfram að dansa mig fríska ... fór í hvítu fötin mín; setti á mig græna derhúfu og arkaði út í sólina og til Liseberg í félagsskap Anitu vinkonu - sem byrjaði að dansa ballet um fimmtugt og mjókkar hraðar en ég - .
Á Polketten á Liseberg (tívolí gautaborgaranna) sér Adriane Mendes frá Braselíu um fjörið; stendur á sviðinu með herra sér til aðstoðar og leiðbeinir fyrst byrjendum i salsa og síðan framhaldsnemendum ... Ég ákvað að æfa stjórn og hélt nokkurnveginn út byrjendatímann en spottakorn inni í framhaldinu tók ég mér hvíld og sparaði mig þar til frálsi dansinn tók við; dansaði við nokkra sem ég kannast við frá fyrri árum ...og naut þess að horfa og hlusta þess á milli, örugglega nokkur hundruð manns á hringlaga dansgólfinu. Ljúft kvöld fullt af lífi og heitri tónlist sem er auðvelt að smitast af.

Ég hef ekkert bloggað um síðustu viku, svo ég ætla að rifja upp nokkur atriði, nokkurnveginn í krónólógískri tímaröð í þetta sinn.

Vinkonuheimsóknir og fleiri sólskinsferðir:

Sunnudaginn 9. júlí dreif ég mig loks á bryggjuna við Rauða Stein, við Gautelfur (um það bil undir ystu brúnni Älfsborgsbrunni). Það er alltaf gaman að koma þangað í góðu veðri og ég hafði mælt mér mót við Jóhönnu vinkonu sem var að koma frá Brussel, tók ferjuna í Belgíu og brunaði svo í land í Gautaborgarhöfn og beint á bryggjutangó!
Þegar byrjaði að rigna snemma kvölds þustu allir burtu (ekki hægt að snúast á blautri bryggju) og heim til sín eða eitthvað annað að horfa á lokaleikinn í fótboltanum. Vinkona mín - Jóhanna - bjó svo hjá mér fram á miðvikudag og sídegis sama dag kom Nína Elías brunandi frá Kaupmannahöfn og ég naut félagsskapar hennar fram á laugardag. Þannig að ég hef ekki haft tíma fyrir neitt óyndi í vikunni sem leið ... leiðin lá um stíga meðfram ánni, niður á strönd við Fiskebeck og uppað næsta sólskinsvatni.

Heimsókn á Sahlgrenska:

Þriðjudaginn 11. fór ég í heimsókn á Jubileumsklinikken á Salgrenska til dr. Jan Nyman. Hann var hinn glaðlegasti enda á leið í frí, ekkert að gefa mér á tilfininguna að hann væri að flýta sér þótt hann væri soldið seinn fyrir. Ég fékk fínar leiðbeiningar um hvernig ég ætti að minka verkjarlyfin sem ég tek og önnur lyf við aukaverkunum: fyrst að minnka Diklofenakið - og þá líklega Ranitidinið við aukaverkunum af Diklofenaki; hætta með Fluconazol eftir tvær vikur þótt svampurinn geti tekið sig upp seinna, þá byrjar maður bara aftur; minka morfínið smátt og smátt þegar ég er farin að geta borðað, fara t.d. niður í 20 mg á dag af Dolcontíninu (með langtímaverkandi morfíni) .... en halda áfram með fullan skamt af panódíl, hætta með það seinast ...

Og ég fékk að vita að eðlilegt þætti að ég þyrfti að nota sonduna í c.a. mánuð í viðbót, fyrr er ekki trúlegt ég geti borðað nægilega þessa venjulegu leið gegnum munninn. Eitt sem kom mér á óvart var að ég á ekki að fara í sneiðmyndatöku fyrr en um miðjan september, því gert er ráð fyrir að geislameðferðin haldi áfram að virka í um þrjá mánuði eftir að meðferð er lokið!

Á móti vildi dr. Nyman fá að vita hvort meðferðin hefði verið erfiðari eða auðveldari en ég hafði gert ráð fyrir. Og ég gaf held ég dágóða skýrslu, allt frá því að ég var álíka hrædd við meðferðina og við sjúkdóminn og hingað til, með aðeins einu tímabili þar sem fór að spá í hvað myndi gerast ef ég gæfist upp og sleppti bannsettum geislunum sem ég hélt að ég væru að murka úr mér allt líf eftir fyrstu vikurnar, en mætti þó í læknaviðtal með tannbursta og bækur og lét leggja mig inn til að nærast. Þegar upp er staðið má segja að meðferðin hafi verið mun auðveldari en ég ímyndaði mér upphaflega því ég er enn á lífi ... og vel það.

Þú varst á 54! :

Doktorinn sendi mig í blóðprufu til öryggis vildi ganga úr skugga um að blóð mitt væri á réttri leið þar sem rauðu blóðkornin höfðu dottið niður undir hundrað í geislameðferðinni (og ég gat ekkert úr því bætt með réttu grænmetisáti). Meðan ég sat með mitt númer í blóðprufubiðröðinni var ég einn einu sinni minnt á að það eru ekki allir jafn heppnir og ég. Þá heilsaði mér kona sem ég ekki þekkti. Við hlið hennar sat einn af þessum sköllótu með kunnulegt andlit.
- du var på 54 ... jag minns dig! sagði konan. Skrýtið að ég skyldi ekki þekkja hana þá, ef hún var á sömu deild og ég..
- hm ju det stämmer ... en varst þú þar?
- nei maðurinn minn lá inni. Ég man eftir þér einn morgunn; þú komst í lyfjameðferð en varst með of lítið af hvítum blóðkornum og varst send heim, útskýrði konan og það dugði.
- ahh jú ég man ... þú varst svo reið að þú vildir helst kyrkja einhvurn lækni, því krabbinn hafði bara breitt úr sér meðan hann var í fyrstu meðferðinni sem var geislameðferð og svo fékk hann lyf sem ekki virkuðu... Jú ég man vel eftir þessum morgni .. hvernig gengur núna?
Svarið var að hann hafði fengið þrennskonar mismunandi lyfjameðferð og enn ekki komið í ljós hvort sú seinasta virkar. En þau voru ekki reið þann daginn; ljómuðu bæði af einhverskonar gleði og æðruleysi eins og þau væru búin að læra þessi undur: "að lifa með krabbameini".

Þetta minnti mig líka á aðra á deildinni eins og konuna sem ekki hafði getað borðað í heilt ár, gat bara opnað munninn aðeins út í annað munnvikið til að búa til orð og gera sig skiljanlega en fékk sinn velling í æð, meðan enn var leitað að réttu lækningaleiðinni. Og konuna með lúngnakrabbann í öllum beinum sem ég var á stofu með í byrjun og sem var með svo upplífgandi húmor en var svo veik að hún fékk ekki að fara heim til sín, heldur í annað athvarf, hugsað sem það síðasta. Fólkið með tappa framan á hálsinum sem mér fannst svo dularfullt í byrjun og fólkið með vibratörraddir til bráðabirgða ...

Sjálf hef ég meira að segja haldið minni rödd, bara lítilsháttar hæsi og annað ekki ... Ég er sannarlega "lyckligt lottad".

Andlátsfregn:

Seinnipart vikunnar eða fimmtudaginn 13. júlí barst mér sorgarfrétt í sólskininu; ég komst að því af hverju ágætur vinur minn í Stokhólmi - Haraldur Bjarnason f. 13.sept. 1945 - hafði ekki látið frá sér heyra síðan hann sendi mér SMS frá Honolulu í apríl. Hann sem talaði um að heimsækja mig með vorinu að lokinni draumaferð um Ameríku og Íslandsferð í maí; og lét svo ekkert frá sér heyra! Svaraði ekki einusinni miðsumarkveðjunni minni ... en fólk getur haft sínar ástæður og ég kannaði ekki málið fyrr en ég var að skipuleggja mína eigin draumaferð til Stokhólms í ágúst og fann að hvorki símanúmer né meil virkuðu; vinnumeiladressan kom til baka með þeim skilaboðum að maðurinn væri ekki til! Loks fékk ég samband við vinnufélaga hans í fjármálaráðuneytinu og fékk að vita að hann hafði aldrei komið heim úr sinni draumaferð; hann dó í ferðalok; fékk hjartaáfall í Orlando og skildi við aðeins fáum klukkustundum síðar. Blessuð sé hans minning.

Heimsóknir:

Mats Person leit við í hádegiskaffi á föstudaginn var, þann 14. Brúnn og ballanseraður nýkominn úr Dölunum (Dalarna norðarlega í Svíþjóð) þar sem hann er búinn að dunda sér í fríi í fleiri vikur ... hann var sammála mér að þetta væri óþægilega ósvífið þegar vinir manns láta sig hverfa svona fyrir fullt og allt og það á aðvörunar! Fólk sem maður gerir ráð fyrir sem samferðafólki ... vill bara að sé á sínum stað þegar maður þarf á því að halda en svindlar svo þegar öldrunarferlið er varla byrjað! Víst getur maður verið frekur á vini sína og víst er það er smart að geta horfið glaður á braut þegar allt leikur í lyndi og án langvarandi þjáninga.

Á morgun á ég von á Lalla littla bróður og frú Særúnu; um helgina kemur Stina Ekblad og í næstu viku Stella systir og Kristinn á leið meðfram vesturströndinni á litlu tangóhátíðina í Krokstrand og svo áleiðis til Bergen og Íslands.

Undur og ævintýri

Mynd: Tilbúnar á Milongu í Kaupmannahöfn 1. júlí s.l.
Stella systir t. h.
Kristinn mágur tók myndina og sést því ekki ...

Eins og sjá má ef rýnt er í þessa mynd hafa gerst undur á mínum hálsi; ég er komin með nýja húð! Og sú nýja er ekki einu sinni flekkótt, hvítu flekkirnir sem sjást er 1. stk eyrnarlokkur úr perlumóður og svo sondan ... ég fann húðlitan plástur í apótekinu til að punta mig með - eftir ábendingu frá Frú Fagrafjalli (tannsérfræðingnum mínum) - í stað hins hvíta sem hefur haldið sondunni i skefjum.

Og seinasta ævintýrið gerðist í framhaldi af hinum heilsubætandi miðsumartangó; mér datt í hug að ég ætti auðvitað að halda áfram að dansa mig fríska og skella mér á maraþontangó í Kaupmannahöfn í vikunni á eftir. Ég nefndi það við Stellu en rann þó á rassinn með þá hugmynd eftir því sem dagarnir liðu; m.a. óx mér í augum að burðast með heilan kassa af apótekarvelling með mér á rútuna fyrir utan ballföt, skó, meðul og dót. Í miðri viku bauðst hún svo til að sækja mig þennan spöl sem er á milli okkar, nánar tiltekið c.a. fjögurra tíma keyrsla! Mér fannst það klikkað en of skemmtilegt til að segja annað en já takk ... og svo komu þau hjónin - Kristinn og Stella - brunandi ... og til baka samdægurs með mig sem farþega.

Við fórum á síðustu tvær maraþonmilongurnar, þ.e. föstudagskvöld og laugardagskvöld, báðar á Tingluti og sú fyrri var raunar i umsón La Milonga (sem eru fimmmenningarnir Monica & Lasse; Celeste & Trygve og Jorge) og lokaballið þeirra fyrir sumarfrí. Síðan haustið 2005 hafa þau gefið út aðdáunarvert tangórit og fjórða heftið var nýkomið út með greinum og viðtölum um sögu tangósins; um dansinn og tónlistina ...

Á laugardagskvöldið 1. júlí, sýndu kennarar maraþonhátíðarinnar, mínus Constantín frá Berlín sem var rokinn af svæðinu. Esteban og Evelin frá Montevideo voru hápunkturinn. Með látlausu yfirbragði dönsuðu þau svipmikinn Tango Nuevo. Ungt par frá Rio de la Platasvæðinu með dæmigert suðurameríkanskt útlit og mun minna evrópskt en megnið af Buenos Airesbúum verða að láta sig hafa. Þau komu mér skemmtilega á óvart, alveg nýtt par í mínum heimi. En nú sé ég á netinu að þau voru meðal úrvalskennara á heimsins stærstu tangóhátíð CITA í Buenos Aíres í vor; Þegar ég sá þau dansa fór mig að dauðlanga á námskeið hjá þeim og það sem fyrst

***

Þetta var fyrsta langferðin mín síðan í janúar og trúlega síðasta heimsókn mín til Stellu og Kristins á Emdrupvej því þau eru að flytja aftur til Íslands um næstu mánuðarmót. Heima hjá þeim varð Stella allt í einu einsog á hjólum í kringum mig í hvert sinn sem ég nærðist; ég er bersýnilega orðin svo háð hjólastatífinu sem ég hengi næringuna mína uppí hér heima, að ég kann ekki lengur að hreyfa mig á eigin fótum með vellingspoka í hendi - ef mér dettur í hug að mig vanti eitthvað - bara útaf að hann hangir á einhverjum völdum stað í loftinu ... á herðatré!

Þegar Marianne vinkona kom hjólandi út í Emdrup kom í ljós að ég var mun duglegri til gangs en ég hélt; við könnuðum Utterslevsmose í sólskininu einn daginn og strandlengjuna við Charlottenlund - með S&K - hinn daginn. Og þegar vellingsferðabyrgðirnar voru búnar á sunnudaginn var, tók ég rútuna til baka til Gautaborgar og síðan hefur heit vika liðið.

***

Ég átti tíma hjá nýjum tannnlækni á tannlæknaháskólanum í byrjun vikunnar - yfirlækni á deild sem ég hef ekki verið á áður - og eitt það fyrsta sem bláókunnugur maðurinn segir var á þessa leið: Og þú ætlaðir að dansa miðsumarhelgina; var það ekki? Ég skildi straks að doktor Fagrafjall hafði undirbúið komu mína vel. Og þessi ókunni doktor var svo ánægður með játandi svar mitt og persónulega lýsingu á tangónótt bara viku eftir að ég staulaðist úr síðustu sjúkrahúsvistinni að ég kunni ómögulega við að bera í bakkafullan lækinn með frásögn af tangóleiðangri til Kaupmannahafnar!

***

Næsta tangóhátíð í "nágrenninu" er á Krokstrandsfestivalen við landamæri Noregs, í lok mánuðarins. Og þar sem mér varð á að lofa að skila rapport til Danstindningen í Stockhólmi strax fyrstu vikuna í ágúst, þá sá ég mér til hrellinngar að ég er með því búin að útiloka sjálfa mig á sögulegan viðburð: norrænu hátíðina Tango del Norte í Kaupmannahöfn 2 - 6 ágúst. Nema þá hugsanlega á síðustu nóttina ...